Si janë formuar shkretëtirat?

Zonat e thata në tokë janë për shkak të qarkullimit atmosferik global. Edhe pse rajonet ekuatoriale të tokës marrin ngrohje diellore më të drejtpërdrejtë se sa zonat e tjera, në to nuk gjejmë shkretëtira. Këtu ajri është i nxehtë dhe rritet në disa pjesë të atmosferës, ku bie presioni, ftohet dhe formon retë që janë pjesërisht të zbrazëta nga dushi me shi tropikal.
Pjesa tjetër e ajrit lëviz në lartësi të larta në veri dhe në jug të tokës. Në rripin subtropikal, ndërmjet 15? dhe 35?në veri si dhe 15?dhe 5?në gjerësinë jugore, ajri i ftohtë tretet në sipërfaqe me një rritje graduale të presionit dhe ngrohjes. Ajri i nxehtë ka një aftësi më të madhe për të absorbuar lagështinë, duke tharë pjesët e tokës në vendin që zbret dhe duke krijuar shkretëtirat më të mëdha në botë.
Megjithatë, jo të gjitha shkretëtirat qëndrojnë në rreth 30? gjerësi dhe nuk rezultojnë nga i njëjti shkak. Disa shkretëtira janë formuar si rezultat i efektit të “hijeve të shiut”. Këto janë, në fakt, shkretëtira të strehuara nga lagështia e rrymave të ajrit malor, të cilat vjedhin të gjithë shiun e parë përderisa ajri i lagësht arrin tek ato ( p.sh. Arizona veriore në hijen e shirave të Sierra Nevada-së në Kaliforninë lindore ).
Për llojin e tretë të shkretëtirës është përgjegjës ndikimi i rrymave të ftohta oqeanike në bregdetin e ngrohtë tropikal. Erërat bregdetare të ftohura nga rrymat e oqeanit të ftohtë, nxehen gjatë kalimit në tokën e ngrohtë dhe marrin lagështinë (p.sh. shkretëtira Atacama në bregun perëndimor të Amerikës së jugut dhe shkretëtira Namib në Afrikën jugperëndimore). Shkretëtirat janë formuar edhe për shkak të distancës së tyre të madhe nga deti, ku ajri i bartur nga erërat në një distancë të gjatë, gradualisht humb lagështinë (shkretëtira Taklamakan në Kinë ).