Eqerem Çabej

Eqerem Çabej lindi më 6 gusht të vitit 1908 në Gjirokastër dhe vdiq
më 13 gusht të vitit 1980 në Romë. Ishte një nga figurat më të shquara
të shkencës arsimit dhe kulturës shqiptare.
Biografia
Eqerem Çabej, shkollimin fillor e kreu në vitin 1921 në Gjirokastër.
Studimet e larta i mbaroi për filologji në Klagenfurt (1923-1926),
Grac (1927) dhe Vjenë të Austrisë (1930-), ku ndoqi mësimet e Paul
Kretschmer, Karl Patsch, Nikolai Trubetzkoy dhe Norbert Jokl. Nën
drejtimin e Jokl, Çabeji filloi të kishte interes të madh në zhvillimin
historik të Gjuhës Shqipe. Në 1933, ai dorëzoi dizertacionin e
doktoraturës mbi Italoalbanische Studien (Studime Italo-Shqipëtare) në
Vjenë. Çabej u kthye në Shqipëri ku edhe punoi si mësues gjimnazi në
Shkodër (1934), Elbasan, Tiranë dhe Gjirokastër. Pas fillimit të Luftës
së Dytë Botërore, ai vajti në Romë, ku qëndroi deri më Korrik të
1944-ës. Në 1942, ai refuzoi të bashkohej me Institutin e Studimeve
Shqipëtare për arësye politike. Atij iu ofrua posti i Ministrit të
Kulturës në qeverinë kukull të Rexhep Mitrovicës në 1943, por ai e
refuzoi. Ai u kthye në Shqipëri në 1944. Në 1947, ai u caktua anëtar i
Institutit të Shkencave, instituti paraardhës i Universitetit të
Tiranës. Nga 1952 deri më 1957, ai shërbeu si profesor i historisë së
Shqipërisë dhe fonetikës historike. Në 1972, ai u bë anëtar themelues i
Akademisë së Shkencave.
Veprimtaria shkencore
Çabej u specializua në gjuhësinë krahasuese indo-evropiane.
Veprimtarinë shkencore e shtjelloi në gjuhësi, por edhe jashtë saj, në
folklor, etnografi dhe histori të letërsisë. Vend zënë studimet
etimologjike dhe leksikologjike historike, dialektologjia e onomastikës
si edhe kodifikimi i gjuhës letrare.
Eqerem Çabej ka dhënë një ndihmë të çmuar me një varg sqarimesh
etimologjike gjatë hartimit të Fjalorit të gjuhës shqipe të botuar në
Tiranë më 1980.
Tituj të veprave
* Hyrje në Indoeuropianistikë
* Studime etimologjike në fushën e shqipes, Tiranë 1976, 1999
* Hyrja në historinë e gjuhës shqipe, Tiranë 1958
* Fonetika historike e shqipes, Tiranë 1968
* Shqipja në Kapërcyell
* Shqiptarët midis Perëndimit dhe Lindjes
* “Meshari” i Gjon Buzukut, Tiranë 1968
* Fjalor i gjuhës shqipe i vitit 1954, (Bashkautorësi)
Mirënjohjet
* Urdhrin “Nderi i Kombit”, Shqipëri 10 maj 2003
* Medalja e Artë e Lidhjes së Prizrenit Kosovë
Burimi: Wikipedia