ALI BRAHIM ZHERKA - FIGURË E SHQUAR E LUFTËS ANTIFASHISTE NË MALËSINË E GJAKOVËS

ALI BRAHIM ZHERKA – FIGURË E SHQUAR E LUFTËS ANTIFASHISTE NË MALËSINË E GJAKOVËS

Burimi : Dodë Progni (gazeta RD,21 tetor 1994)

Gjatë 45 viteve të regjimit komunist është folur e shkruar shumë për figura të Luftës Antifashiste në Malësine e Gjakovës. Mirëpo me pa të drejtë është heshtur për Ali Brahimin,komandant e luftëtar trim në forcat nacionaliste antifashiste të Gani Kryeziut, e më pas, komandant i batalionit 2-të të Brig. XXV-të S të UshtrisëNacionalçlirimtare. Çka është më e keqja,kur është guxuar të përmendet ky emer është shoqëruar me emertimin “tradhëtar” e “armik” E verteta historike,faktet dhe dokumentët që lidhen me jetën dhe veprimtarinë e Ali Brahimit tregojnë se kemi të bëjmë me njërën nga figurat më të shquara të luftës antifashiste në Malësinë e Gjakovës (Tropojës),i lindur me 10 tetor 1904, në një familje me tradita patriotike,në Bytyç të Malësisë së Gjakovës. Vetëm 11 vjeç ishte kur forcat pushtuese serbo – malazezë i vun zjarrin shtëpisë së tij dhe gjithë krahinës së Bytyçit në shenjë hakmarrje për rezistencën që u kishin bërë me 1915. Si atdhetar i flaktë ai kurrë nuk u pajtua me coptimin që fuqitë e mëdha dhe fqinjët ballkanikë u bënë trojeve shqiptare. Për Kosovën,veçanarisht për qytetin e Gjakovës,që gjendej vetëm 10 km larg shtëpisë së tij, i qau zemra gjithë jëtën. “Shqipërisë i prenë krahë e këmbë,ja copëtuan trupin, - thoshte ai,-po për fatin e shqiptarizmës zëmra i shpëtoi. Ndaj të gjithë e kemi për detyrë t’a ruajm e ta forcojmë shtetin shqiptar që është zemra e kombit. I frymëzuar nga ky ideal i lartë,Aliu dhe dy vëllezërit e tij,Halil e Zenel Brahimi mbështetën me të gjitha forcat përpjekjet e qeverisë së A.Zogut për konsolidimin e përparimin e shtetit shqiptar. Qysh në ditët e para të pushtimit fashist Ali Brahimi u bë i njohur në krahinë e më gjerë si kundërshtar i vendosur i pushtuesit. Edhe pse nuk i përkiste asnjë partie apo grupimi politik që u krijuan në Shqipëri para dhe gjatë luftës,ai mbështeti çdo përpjekje të ndershme që u bë për bashkimin dhe organizimin e popullit në luftën antifashiste. Në mbledhjen e 7 prillit 1941 të organizuar në Tropojë ku përveç nacionalistëve të njohur tropojanë si Tahir Hoxha,Zenun Alia,Ramë Muja,Ali Brahë Nezaj etj. morën pjesë dhe Abaz Kupi,Mustafa Gjinishi,Gani e Sahit Kryeziu,Pader Lekë Luli,n/ koloneli anglez Okley Hill etj. Ali Brahimi përkrahu idenë e “Frontit të Bashkuar të Rezistencës” për bashkimin e oraganizimin e popullit në luftën antifashiste dhe vendosjen në Shqipëri të një regjimi demokratik me orientim anglo-amerikan. Kjo i caktoi atij detyrën e organizimit të shpejtë të aksioneve antifashiste në krahinën e Bytyçit. Ishte Ali Brahimi ndër të parët bytyças që u hodhën në sulmë kundër postave kufitare dhe të karabinjerisë fashiste atë fillim prilli të vitit 1941. Vetëm një muaj më pas,u doli ballë për ballë mercenarve profashistë të ashtuquajtur “vullnetar”,duke mos lejuar realizimin e qellimit e tyre, çarmatosjen e nenshtimin e krahinës. Gjatë viteve 1942-1943 merr pjesë në disa aksione luftarake kundër forcave fashiste e kolaboracioniste në krahinën e tij dhe jashtë saj,përfshirë edhe sulmin për çlirimin e Gjakovës me 6 qershor 1943. Nga nentori 1943 – tetor 1944 luan rol të rendësishëm në oraganizimin e drejtimin e forcave nacionaliste antifashiste të grupuara rreth vëllezërve Gani,Sahit dhe Hasan Kryeziu. Ai si komandant i njërës prej çëtave të këtyre forcave,në çdo rast u gjënd në ballë të luftës, e kurdoherë u dallua për aftësi drejtuese,guxim e trimëri. E gjithë familja e Aliut u vu në sherbim të luftës antifashistëve. Shtëpitë e tij,ashtu si të gjitha shtëpitë e krahinës së Bytyçit u dogje prej gjermanëve. Nërsa dy djemtë e vellait Xhemal e Zeqir Halili,luftëtar të forcave nacionaliste të Kryeziut,pasi u kapën në Gjakovë nga gjermanët, me date 15 korrik 1944,u varën në litar në mes të qytetit. Këto goditje,edhe pse mjaft të rënda, nuk e mposhtën Aliun. Përkundrazi e bënë më të fortë e më trim të vendosur për luftuë kundër pushtuesëve. Në luftimet që forcat nacionaliste antifashiste të Kryeziut bënë gjatë verës dhe vjeshtës 1944 për çlirimin e zonës minerale Kam – Kepenek –Zogaj–Deve spikati guximi dhe trimëria e luftëtarit dhe komandantit të shquar Ali Zherka,të cilit populli i thuri këngë: “Djelme t’Bytyçit kush u prini?”/ Trim i rrallë Ali Brahimi./ ..Çouni djem ta mbrojmë vatanin!/ Të luftojmë o me gjermanin./ Ali Zherka nji trim luftar./Tmerr gjermanit i ka kall..”
Duke qenë një nga njerëzit më të vendosur për të sakrifikuar çdo gjë që Kosova të gëzonte lirinë e shumpritur, i qe përkushtuar me mish e me shpirt “Lëvizjes Kryeziu” e cila kish si pikësynim: “Organizimin e kryengritjes së përgjithëshme antifashiste në Kosovë, çlirimin nga nazifashistët dhe shkëputjen e saj nga Serbia,për t’iu bashkuar shtetit amë,Shqipërisë.” Në tetorin e vitit 1944 kjo lëvizje shkoi drejt shkatërrimit. Shkak për këtë qen bërë udhëheqja komuniste shqiptare dhe ajo jugosllave,të cilat i etiketuan për t’i shkatërruar vëllezërit Kryeziu dhe lëvizjen e tyre nacionaliste. Siç pohon Reginald Hibbert në librin “Fitore e Hidhur”,Londër 1991 : “Enver Hoxha dhe Titoja e kishin vendosur se do të ishte më mirë që të mos kishte fare rezistencë në Kosovë,se sa të kishte një lëvizje të suksesëshme të udhëhequr nga Gani Kryeziu me mbështetjen anglo-amerikane.” Pas shpërndarjes së forcave të Kryeziut,dhe formimit të Brig. XXV S,duke vlerësuar trimërinë dhe aftësinë e tij,Aliut iu propozua të kalonte në këtë brigadë me detyrën e komandantit të batalionit. I vendosur për të kontribuar deri në shkatërimin e plotë të bishës fashiste dhe për çlirimin e Kosovës,pasi mori pëlqimin e komandantit Gani Kryeziut dhe të bashkëluftëtarve të tij nacionalistë,ai esë bashku me shumë të tjerë kaloi ne Brig. XXV S. Për Aliun ishin të dorës së dytë shenjat që mbanin mbi kapelë luftëtarët e lirisë. E dorës së parë dhe më e rendësishmja ishte që këta të luftonin të sakrifikonin deri edhe jetën për çlirimin e çdo pëllëmbe të tokës shqiptare,ndaj detyrën e komandantit të batalionit e kreu në mënyrë shembullore. Ai nuk shkoi në Kosovë për të luftuar Shaban Polluzhën e për të shtypur Drenicën heroike,as për t’u vllazëruar me serbo-sllavët,siç bënë disa komunistë bashkëatdhetar të tij,po shkoi atje për t’u dal zot sëbashku me vëllezërit kosovarë,trojeve shqiptare. Në marshimet e gjata e luftimet e ashpëra nga Gjakova në Ferizaj – Lipjan – Prishtinë – Vuçitern – Mitrovicë e deri në Sanxhak,ai në krye të batalionit të II të Brig. XXV S manifestoi aftësistë e tij si komandant ushtarak,dhe trimërinë, guximin e shpirtin e sakrificës si luftetar i lirisë.
Pas çlirimit,në vitet 1946 – 1947,sherbeu në Tiranë e Kukës si ofocer i ushtrisë me gradën kapiten. Ishin vitet kur regjimi komunist vrau,burgosi e përsekutoi qinrda nacionalistë që i krijuan bindjen se Shqipërisë së porsaçlituar po i viheshin prangat e reja të diktaturës sllavo-komuniste.Tashmë ai po kuptonte se parullat e dekleratat e komunistëve të shpallura me aq bujë gjatë luftës, “Për një Shqipëri të lirë dhe demokratike” mbetën të shkruara vetem në Rezolucionin e Konferencës së Pezës. Ushtria në të cilën bëntë pjesë çdo ditë e më shumë po kthehej në një instrument për ruajtjen e forcimin e regjimit diktatorial komunist. Ajo e motërzuar me ushtritë e vendeve sllavokomuniste të lindjes,veçanarisht me armatën jugosllave të marshallit Tito,po rrëshqiste drejt integrimit në njësi të thjeshtë të komanduar prej tyre. Për një ushtarak patriot,me aspirata demokratike e simpati prendimore,siç ishte Aliu,u bë i pa mundur qëndrimi në atë ushtri ku rolin kryesor e luante komisari bashkë me këshilltarin jugosllav. Ishin këto arsyet që me kërkesën e tij doli në lirim dhe u kthye në fshatin e lindjes Zherkë. Mirpo dylbia e sigurimit të shtetit që shihte çdo gjë e kudo,e futi menjëherë në kryqëzimin e objektivit të vet. Ata nuk kishin harruar se komandanti i batalionit partizan Ali Brahimi,përpara se të bëhej i tillë,kishte qenë prijës i luftëtarve nacionalistë të grumbulluar rreth vëllezërve Kryeziu dhe kishte shprehur simpatinë prendimore. Për sigurimin ky isht një “mëkat” i rëndë, të cilin Aliu duhet ta shlyente duke pranuar që të bëhej spiun i tyre. Meqenëse kërkesës së sigurimit të shtetit i qe përgjigjur me “JO”,ky i fundit vendosi t’i japë grushtin shkatërrues Ali Brahimit dhe gjithë familjes së tij.Një ditë tetori të vitit 1948 forcat e sigurimit i rrethuan shtëpinë nga të katër anët. Kishin ardhur për ta arrestuar trimin e Bytyçit,por persëri dështuan me turp. Aliu me zgjuarsinë e trimërinë që e karakterizonte arriti të dal nga rrethimi dhe u detyrua të kalojë kufirin shtetëror.Si nacionalist shqiptar,në Jugosllavi atij nuk do t’i ndaheshin ndjekjet,provokimet e përsekutimet komuniste,por tashmë nga komunistët serbo-sllavë dhe UDB-ja Jugosllave. Kjo e fundit i propozoi,madje i bëri presione nga më të ndryshmet për të hyrë në sherbim të saj,por Aliu e hodhi poshtë me përbuzje këtë ofertë të ndyrë,pasi nuk ishte larguar nga Shqipëria e sigurimi i shtetit komunist shqiptarë për t’u vënë në sherbim të UDB-së Jugosllave e shtetit komunist serb. Për këtë arësyë edhe atje u përndoq dhe u përsekutua derisa arriti të dal nga kthedrat e sllavokomunistëve dhe të vendoset familjarisht në Bruksel të Belgjikës. E gjithë familja që mbeti në Shqipër,pas largimit të Aliut, u ballafaqua me ndëshkimin e egër të diktaturës komuniste. Mbi ta goditi e ashpër lufta e klasave me ta gjita format e saj: sekuestrim tw pasurisë, përsekutime,internime, përpunim i opinionit përbuzës ndaj tyre,cilësim si familje reaksionare e deri në izolim të plotë nga fshati. Shkurt. Një jëtë e padurueshme që i detyron të lënë Atdheun në vitin 1951 dhe të marrin arratinë drejt Jugosllavisë. Për fat të keq, gjatë kalimit të kufirit mbeti e vrarë mbesa e Aliut,18-vjeçarja Bute Zeneli. Një ditë më vonë Aliu kaloi kufirin dhe mori mbi shpatulla kufomën e mbesës,për të mos i dhënë mundësi sigurimit të shtetit ta bente dordolec tek Blini Kolgecajt,siç e kish zakon t’i trajtonte kufomat e të vrarrëve në kufi. Rëndë, shumë rëndë e goditi diktatuara komuniste këtë familja partiote të Bytyçit. Sot mbi 50 pjestar të saj jetojnë në mergim, larg toks amtare në të dy hemisferat e globit,nga Shqipëria në Belgjikë e Amerikë. Edhe në mergim, Ali Zherka dhe familja e tij janë perpjekur të punojë për Shqipërinë e shqiptaret duke mbështetur me të gjitha forcat proceset demokratike në Shqipëri dhe luftën çlirimtare të vëllezrvë kosovarë kundër pushtuesëve serbëosllavo-komunistë.
I rrespektuar dhe i nderuar nga të gjithë bashkëatdhetarët që e njohën,po edhe i përvëluar nga malli për Shqipërinë,Ali Brahimi vdiq në Bruksel me 13 qershor 1980 dhe u varros në Gjakovë,pasi kish lënë amanet që t’a varrosin në tokën shqiptare.