KONGRESI I MANASTIRIT

Kongresi i Manastirit nuk ishte thjesht,nje mbledheje gjuhesore,por ishte nje kongres kombetar.Ishte nje ngjareje e madhe,jo vetem e gjuhes,por edhe nje ngjarje politike,historike e shkencore,nga se aty nuk u vendos vetem per alfabetin e gjuhes shqipe,por u debatua edhe per shume çeshje kombetare..Megjithate vendin kryesor ne punimet e tij e zuri çeshtja gjuhesore,e alfabetit qe kerkonte nje zgjidhje perfundimtare.Per kete Kongresi i Manastirit u pa si nje ngjarje e shenuar ne historine shqiptare.:Ne Manastir u tubuan 50 delegat te njohur shqiptar nga 14-22 nentor 1908.Teme kryesore ishte zgjidhja perfundimtare e alfabetit te gjuhes shqipe.Nder delegatet pjesemarres shquheshin:Mithat Frasheri,Gjergj Fishta,Luigj Gurakuqi,Shahin KolonjaNdre Mjeda, Mihajl Grameno,Gjergj Qiriazi,Fehim Zavalani,Mato Logoreci,Hil Mosi,Sotir Peci,pastaj perfaqesues te shoqatave,klubeve e organeve kombetare te trevave shqiptare,te kolonive te jashtme,shkrimtare,gazetare,levrues dhe mesues te gjuhes shqipe,etj....Pas shume diskutimeve,me gjithe deshiren dhe synimet per te cilat ishin tubuar,nuk u arrit te caktohej nje alfabet i vetem,por u miratuan dy alfabete.:ai i Stambollit dhe alfabeti me shkronja latine,qe ishte shume i afert me alfabetin e shoqerise"Bashkimi" te Shkodres.Ky i fundit u pame praktik dhe me i lehte per te u pervetsuar,dhe u vendos te mbetet alfabeti i vetem i gjuhes shqipe.Xhonturqit nuk i pranuan vendimet e Kongresit te Manastirit.Ata kerkuan per gjuhen shqipe te perdoret alfabeti turko-arab dhe jo ai latin.Patriotet shqiptare i kundershtuan me force keto nderhyreje te Xhon turqeve.U organizuan edhe protesta.Ne Korqe me 1909 u be nje manifestim i madh ne favor te alfabetit te aprovuar nga Kongresi i Manastirit.